Ortodoncja w terapii bruksizmu
Ortodoncja w terapii bruksizmu – jak wyrównanie zgryzu pomaga w leczeniu?
Bruksizm to nieświadome, nadmierne zaciskanie i zgrzytanie zębami, które prowadzi do starcia szkliwa, nadmiernego napięcia mięśni żwaczowych oraz problemów ze stawami skroniowo-żuchwowymi (TMJ). Jest to problem wieloczynnikowy, dlatego jego skuteczna terapia wymaga holistycznego podejścia – obejmującego ortodoncję, fizjoterapię, osteopatię, suplementację oraz pracę nad stresem i styl życia.
Jednym z kluczowych etapów terapii jest korekta zgryzu, ponieważ nieprawidłowe ułożenie zębów oraz węzły urazowe mogą nasilając bruksizm i prowadzić do przeciążenia mięśni oraz stawów skroniowo-żuchwowych.
Jak ortodoncja pomaga w terapii bruksizmu?
- Eliminacja węzłów urazowych – jeśli zęby kontaktują się nierównomiernie, dochodzi do przeciążenia niektórych obszarów zgryzu, co prowokuje nadmierne napięcie mięśni i zaciskanie. Leczenie ortodontyczne wyrównuje kontakty między zębami, rozkładając siły żucia bardziej równomiernie.
- Poprawa funkcji stawu skroniowo-żuchwowego (TMJ) – nieprawidłowy zgryz może wymuszać kompensacyjne ustawienie żuchwy, powodując przewlekłe napięcie mięśni i obciążenie stawu. Leczenie ortodontyczne stabilizuje układ zgryzowy, co może zmniejszyć dolegliwości bólowe oraz napięcie mięśni.
- Zmniejszenie napięcia mięśniowego – nieprawidłowa wysokość zwarcia i złe kontakty między zębami mogą wymuszać nadmierną aktywność mięśni żucia. Ortodoncja pomaga przywrócić prawidłową funkcję mięśni, redukując ich przeciążenie.
- Ustabilizowanie pozycji żuchwy – u Pacjentów, u których bruksizm wynika z kompensacyjnego ustawienia żuchwy w nieoptymalnej pozycji, ortodoncja może pomóc w jej prawidłowym ustawieniu, zmniejszając napięcia i niwelując przyczynę problemu.
- Ochrona zębów przed dalszym starciem – w przypadku zaawansowanego bruksizmu zęby mogą być już mocno starte i skrócone, dlatego wykonujemy bonding projektowy, tymczasowy, który pełni funkcję ochronną i stabilizującą na czas leczenia ortodontycznego. Po zakończeniu terapii ortodontycznej konieczna jest ostateczna odbudowa wysokości zwarcia, co może obejmować finalne bondingi, licówki porcelanowe lub korony, jeśli takie były zaplanowane w strategii leczenia. Ich zadaniem jest nie tylko estetyczna rekonstrukcja uśmiechu, ale przede wszystkim przywrócenie prawidłowej funkcji zwarciowej.
Leczenie ortodontyczne w terapii bruksizmu – etapy leczenia
- Diagnostyka cyfrowa – analiza zwarcia Pacjenta, napięcia mięśni i funkcji stawów skroniowo-żuchwowych. Potencjalne zastosowanie szynoterapii jako etap przygotowania do montażu aparatu stałego.
- Terapia ortodontyczna – stosowanie aparatów stałych lub systemów nakładkowych (Invisalign) w celu skorygowania nieprawidłowości zgryzu i eliminacji węzłów urazowych.
- Stabilizacja okluzji po leczeniu ortodontycznym – leczenie bruksizmu nie kończy się wraz z demontażem aparatu ortodontycznego.
- Selektywne szlifowanie kontaktów zębowych – w razie potrzeby wykonuje się minimalne korekty okluzji, aby zapewnić optymalny rozkład sił.
- Ostateczna odbudowa protetyczna (bonding, licówki, korony) – jeśli w trakcie leczenia Pacjent miał wykonane bondingi tymczasowe, konieczna jest ich wymiana na finalną wersję ostateczną, zapewniającą prawidłowe kształty, funkcję oraz optymalne podparcie w zgryzie dla wszystkich grup zębów w maksymalnie idealny i pożądany sposób. Właściwie wykonana odbudowa finalna odgrywa kluczową rolę w długoterminowej stabilizacji zgryzu i eliminacji napięć mięśniowych.
- Szyna relaksacyjna – u wielu Pacjentów, mimo wyrównania zgryzu, konieczne jest dalsze stosowanie szyny ochronnej na noc, aby zapobiec przeciążeniom i chronić efekty leczenia.
Podsumowanie
Ortodoncja jest kluczowym elementem leczenia bruksizmu, pomagając eliminować nieprawidłowe kontakty zwarciowe i odciążać stawy oraz mięśnie. Jednak skuteczna terapia często wymaga dodatkowych etapów po leczeniu ortodontycznym – stabilizacji szyną, selektywnego szlifowania oraz finalnej odbudowy zębów, zwłaszcza jeśli wcześniej wykonano bonding tymczasowy. Dopiero po pełnej odbudowie ostatecznej, w której zapewnione są optymalne kontakty zwarciowe i podparcie wszystkich grup zębów, możliwe jest osiągnięcie maksymalnej stabilizacji efektów leczenia i komfortu Pacjenta.
W Unident Union® stosujemy kompleksowe podejście do leczenia bruksizmu, łącząc ortodoncję, fizjoterapię, osteopatię i protetykę, aby zapewnić Pacjentom nie tylko estetyczny, ale przede wszystkim zdrowy i funkcjonalny uśmiech na lata.
